ساختار بانک در جامعه اسلامی

نویسندگان

سید محمد باقر صدر

سید یحیی علوی

دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

بانک نهادی مالی است که نقش اساسی در تقویت و استمرار نظام اقتصاد سرمایه داری دارد. کارکردهای بانک را می توان به دو بخش تقسیم نمود: یکی سرمایه داری و دیگری خدماتی. کارکرد سرمایه داری نیز به دو بخش هنجاری و اثباتی تقسیم می شود. در نظام بانکداری ربوی، رابطه ثروت و کار (فعالیت اقتصادی) لزوماً برقرار نیست و لذا صاحبان سرمایه بدون زحمت و فعالیت با دریافت بهره از وام گیرندگان ثروتمندتر می شوند. با توجه به تجمیع سرمایه ها در بانک ها، سود خالص ناشی از اعطای تسهیلات به مشتریان، ثروت های هنگفتی را برای بانک ها فراهم می کند که خود موجب حیات غول های اقتصادی و تقویت نظام سرمایه داری می شود (نقش هنجاری). از سویی بانک با جمع آوری سرمایه های سرگردان در جامعه و بکارگیری آن در طرح های اقتصادی موجب رشد اقتصادی جامعه می شود که به طورقطع امری مفید برای تمام جوامع است (نقش اثباتی). علاوه بر این، ارائه خدمات بانکی (اعتبارات اسنادی، حواله، صدور ضمانتنامه و غیره) نیز کارکردهای دیگر بانک های غربی است که مفید و لازم است. برای ایجاد بانک اسلامی می توان نقش اثباتی بانک (تجهیز و تخصیص منابع) را در قالب عقود اسلامی مانند قرض الحسنه، مضاربه، وکالت و غیره پیاده نمود. همچنین ارائه خدمات بانکی همچون اعتبارات اسنادی در قالب حواله، وکالت و غیره اجرا می شود. اما حذف قرض ربوی و جایگزین نمودن عقود اسلامی در تجهیز و تخصیص منابع بانک و همچنین وضع زکات بر کنز ثروت (به اشکال مختلف توسط حکومت اسلامی) در جامعه اسلامی از جمله عواملی است که موجب می شود نقش هنجاری بانک در نظام سرمایه داری، در بانک اسلامی نابود شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جامعه اسلامی یا جامعه ایمانی ؟

جامعه اسلامی یا جامعه ایمانی ؟     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه   خلاصه   ایمان اصل و اساس بنیادین در دین اسلام است و عمل صالح از آن برمی‌خیزد. آیات قرآن کریم نیز بر این نکته تأکید دارد که نقش ایمان بسیار ممتاز بوده و منشأ نتایج مثبت بعدی است. با توجه به این نکته، نتایج مختلف و متعددی در رابطه با وظایف حکومت حاصل می‌گردد، از جمل...

متن کامل

کارکردهای مدیریت در جامعه اسلامی

مدیریت نوعی مسئولیت فراتر از مسئولیت های عمومی و اجتماعی است. مدیریت دخالت در مصالح و مفاسد دیگران و به نوعی تصرف در خواسته ها بلکه خرد و اندیشه آنان است. بسیاری ازآفات اعم از خیر و شر به طورکامل در مدیریت ها نمایان می شود. از آن جا که تعارض در منافع و مضرات در قلمرو مدیریت بسیار حساس و زمینه ساز ظهورآ فات درونی است، مدیریت صحیح، باید همراه با شرایط و ویژگی هایی باشد تا مدیر گرفتار خسارت م...

متن کامل

بانک توسعه اسلامی و همگرایی در خاورمیانه

همگرایی فرایندی است که جهانی شدن آن را گسترش داده است. نظریه‌های سیاسی و اقتصادی متعددی به تبیین این فرایند پرداخته‏اند. از این میان، نظریات کارکردگرایان، نوکارکردگرایان و مکتب ارتباطات به شکل  بهتری این مسئله را بررسی کرده‌اند. این نظریه‌ها بر این اعتقادند که برای رسیدن به همگرایی باید فعالیت‏ها و تلاش‏های هم‌گرایانه از مسائل ابتدایی اقتصادی آغاز شود، زیرا همکاری در زمینه اقتصادی ممکن است به ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله اقتصادی- ماهنامه بررسی مسایل و سیاستهای اقتصادی

جلد ۱۰، شماره ۹، صفحات ۵۵-۷۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023